Schiedam

Als prachtstad met een prachtbevolking heeft de stad het al zwaar te verduren. Al jarenlang staat Schiedam bovenaan in de verkeerde lijstjes als het gaat om sociaal-economische problemen. In de lijst van leegstaand winkelbestand staat de stad zelfs eenzaam aan de top

Begrotingsbijdrage van SP Schiedam uitgesproken door Theo Wijmans, fractievoorzitter op 9 november 2010

Als prachtstad met een prachtbevolking heeft de stad het al zwaar te verduren. Al jarenlang staat Schiedam bovenaan in de verkeerde lijstjes als het gaat om sociaal-economische problemen. In de lijst van leegstaand winkelbestand staat de stad zelfs eenzaam aan de top. Niemand in de Gemeenteraad die niet vindt dat aan dit alles wat gedaan moet worden. In de afgelopen jaren zijn hiertoe verschillende initiatieven ontplooid.

En toen kwam er de crisis. Wederom prijkte Schiedam bovenaan de lijst waar de werkeloosheid het hardst toesloeg. Je zou hopen dat er dan een regering komt die helpt bij het aanpakken van de ontstane problemen. Helaas is niets minder waar. De regering van CDA en VVD, partijen die ook in dit college zijn vertegenwoordigd, kiest ervoor om de rekening keihard op het bordje te leggen van diegenen die het al moeilijk hebben: de zieken, de arbeidsongeschikten, de jong gehandicapten,de mensen op de sociale werkplaats. Daarbij moeten ook talloze publieke zaken sneuvelen, cultuur niet het minst.

Ook de gemeente moet van deze regering aan de bak. Hoewel nog niet alles in kannen en kruiken is, lijkt het erop dat de gemeenten er meer taken bij gaan krijgen, zoals jeugdzorg, maar met een flink gekort budget. Dat noemt men eufemistisch het bestuur dichter bij de burger brengen of gemeenten meer verantwoordelijkheid geven. Wij noemen het, excuus voor het taalgebruik voorzitter, problemen over de schutting heen flikkeren. Hoe gaat dit college zich daarop voorbereiden?

Dit college heeft dan ook een flinke opgave, maar staat daarbij ook voor een belangrijke keuze: volgt zij deze regering in de uitvoering van haar beleid of neemt zij de Schiedamse bevolking tegen haar in bescherming? De SP-fractie roept op tot het laatste.

Verkeerde bezuinigingen

Het college heeft besloten tot hard ingrijpen en heeft besloten primair te bezuinigen, wat moet oplopen tot structurele besparingen van 14 miljoen in 2014. Het is contant goed om te bekijken waar een gemeente minder geld aan kan uitgeven. Daarin vindt u de SP dan ook aan uw zijde. Bezuinigingen op het aantal overbodige verkeersborden of de inhuur van dure externen zijn wat ons betreft een goede zaak. Extra bezuinigen zou wat ons betreft ook kunnen op de citymarketing en alles wat daarmee samenhangt. Wij zijn niet voor 'keeping up appearences/schone schijn’, terwijl met hetzelfde beschikbare geld de stad er ook daadwerkelijk beter uit kan blijven zien.

Maar we zien ook zaken sneuvelen waar we op zijn zachtst gezegd minder gelukkig mee zijn; de besparingen op talloze publieke voorzieningen waarvan de sluiting van Zwembad Zuid het meest in het oog springt. Staat dit ook niet haaks op de doelstellingen die het college heeft geformuleerd zoals het 'verhogen van het aantal Schiedammers dat voldoende sport en/of beweegt, en het 'op peil houden en optimaal benutten van sportvoorzieningen.'? Graag een reactie.

Maar ook andere publieke voorzieningen krijgen het zwaar te verduren; de bezuinigingen op de bibliotheken, het theater, de musea, het schoolzwemmen. Zaken die dit college toch wel tot haar kerntaken rekent, mogen we hopen?

Inkomsten verhogen?

Waarom kiest dit college er dan allereerst voor om vooral via bezuiniging de besparingen te realiseren en niet de inkomsten te verhogen? Waarom niet de OZB verhogen? Het is een bot instrument, maar met de huizenprijs is er een relatie met het inkomen, waardoor enigszins geldt dat de sterkte schouders de zwaarste lasten dragen. De onderkant kan op andere wijze nog worden gecompenseerd door zaken kwijt te schelden. Is het te veel gevraagd om met wat voor een gemiddeld huizenbezitter maar een paar borreltjes of een portie bitterbal per maand betekent, de publieke voorzieningen waar we allemaal van profiteren op peil te houden? Graag een reactie.

Het tweede wat ons verbaast is waarom ervoor wordt gekozen om het zogenaamde weerstandsvermogen oftewel de reserves in deze tijd te verhogen? Zijn reserves er juist niet voor die tijden dat het even wat minder gaat? Gaat het nu niet minder? Het doet denken aan de landelijke opstelling van de VVD: wanneer het goed gaat met de economie en de overheidsbegroting dient er bezuinigd te worden omdat het kan, en wanneer het minder gaat moet er bezuinigd worden omdat het niet ànders kan. Reserves aanleggen moet geen doel op zich zijn. Graag een reactie.

Ten derde zouden we meer willen besparen door bepaalde investeringen uit te stellen. Waarom kiest het college er voor om versneld te investeren in stedelijke vernieuwing? Daar hebben we het geld toch niet voor? Ook verdient de investering in het stadskantoor heroverweging.

Het vierde punt waarover we ons verbazen is hoe slecht dit college erin slaagt om te snijden in eigen vlees. We hadden dat al kunnen zien aankomen toen de coalitie besloot tot de huidige vijf wethouders. Maar wanneer een college flink snijdt in de begroting en offers vraagt van de bevolking, zou het sieren als het zelf ook iets laat zien als voorbeeld. Mijn fractie is dan ook van mening dat zowel het college als de raad zichzelf met 10% zou moeten korten op haar eigen inkomen en onkostenvergoeding.

Sociale zekerheid

De SP zou het beschikbare geld primair gebruiken om de sociale zekerheid in de stad overeind te houden. Sociale zekerheid dient er te zijn voor onzekere tijden. Het is nú niet de tijd om daar flink mee te gaan rommelen. We zullen moeten aanvaarden dat de kosten nu oplopen… dat is gezien de economische ontwikkelingen niet meer dan logisch.

We zijn blij met het geld dat is uitgetrokken voor schuldhulpverlening. De noodzaak hiertoe zal zeker toenemen, is de verwachting. Maar hoe bestaat het dan dat het college denkt te kunnen besparen op armoedebeleid in tijden van economische crisis? Waarom een onderzoek doen naar het effect van de armoedeval op het verkrijgen van werk terwijl de werkeloosheid oploopt? Wat denkt het college daarmee te bereiken? Wat ons betreft worden beiden, de besparing en het onderzoek, geschrapt.

We vragen ons af hoe realistisch er aangekeken wordt tegen de verwachte opbrengsten van BGS. De nieuwe regering heeft vergaande bezuinigingen aangekondigd op de Sociale Werkplaatsen (WSW) en de re-integratietrajecten. De BGS die voor Schiedam een belangrijke rol speelt in beide regelingen, wordt desondanks in de begroting nog steeds opgevoerd als een toekomstige inkomstenbron. De vraag is hoe reëel dit is. De BGS dient toch niet alleen als melkkoe voor gemeentelijk geld?

Het college trekt daarentegen geld uit voor investeringen om bijstandgerechtigden aan het werk te brengen. Het college wil een 'social return op de eigen investeringen.' Als het gaat om bestaande investeringen, prima. Maar we vinden het gek dat eerst bespaard wordt op allerlei voorzieningen, waar ook banen mee gemoeid zijn, om vervolgens de opbrengst van die besparing te gebruiken om mensen aan het werk te helpen. Als SP zetten we in op behoud van banen in plaats van te denken dat we als stad Schiedam de economie kunnen aanjagen en daarmee banen creëren. Niet ondernemen met belastinggeld.

Woningmarkt

Tot slot draait niet alles om geld. Ook wordt de onderkant van onze samenleving getroffen door verkeerde keuzes. De huursector en het aantal betaalbare koopwoningen dalen in Schiedam al lange tijd gestaag. Het schrappen van de starterssubsidie maakt de druk op die voorraad alleen maar groter. Het is dan ook onbegrijpelijk dat het college blijft herhalen dat het meer in middeldure woningen moet investeren. Van de nieuw opgeleverde woningen in dat segment zien we toch ook leegstand en waar moet de Schiedamse bevolking heen die dit segment niet kan betalen? Met name de jeugd is hiervan de dupe, wederom bij alle maatregelen die we al zien. De eerste verantwoordelijkheid van het college dient te liggen bij de huidige inwoners.

Afronding

Voorzitter, Schiedam en haar bevolking gaan een roerige periode tegemoet. Dat zal ook van de gemeente harde keuzes verlangen. Als SP lopen we daar niet voor weg en we zullen elk voorstel op haar merites beoordelen. Voor ons staat voorop dat de mensen die het al zwaar hebben niet de prijs van de crisis dienen te betalen.
Vooralsnog slaagt dit college daar beperkt in.